Zadzwoń

91 818 30 24

Napisz do nas

biuro@placezabaw.net.pl

Godziny otwarcia

Pn-Pt 8:00-16:00

Poradnik dla właścicieli i administratorów placów zabaw

Bezpieczne place zabaw

Projekt Placu Zabaw

Rozpoczynając prace nad zagospodarowaniem miejsca przeznaczonego na plac zabaw zbyt często bierze się pod uwagę wyłącznie urządzenia, jakie zostaną tam zainstalowane. Tymczasem najważniejszy jest po prostu dobry pomysł. Skorzystajmy z tego, co zaoferowała natura. Uwzględnijmy w projekcie:

  • istniejącą roślinność, 
  • ukształtowanie terenu, 
  • podłoże. 

Wszystko to, wraz ze sprzętem, powinno komponować się w jedną całość. 

Pamiętajmy, że drzewa, krzewy i rzeźba terenu dają dziecięcej wyobraźni możliwości niejednokrotnie większe, niż huśtawka oraz zjeżdżalnia postawione na pustym placu.

Atrakcyjne miejsce to zresztą nie tylko frajda dla dzieci, lecz także zachęta dla rodziców, aby dłużej przebywali na placu zabaw. Kiedy najmłodsze szkraby się bawią, dorośli będą mogli się po prostu zrelaksować.

 

Same urządzenia to jednak nie wszystko!

Bardzo ważne jest też zadbanie o bezpieczne nawierzchnie. Tei wykonane z materiałów syntetycznych są z reguły bardzo kosztowne, a czasem pochłaniają więcej funduszy niż całe wyposażenie placu. 

Odpowiednim i dużo bardziej ekonomicznym podłożem amortyzującym upadki z wysokości do 1 metra może być również zadbana darń.

Z reguły, z niskich urządzeń korzystają bardzo małe dzieci. Wówczas wskazane jest, aby sprzęt dla nich znajdował się w wydzielonej części placu. Dzięki temu starsze dzieci nie będą bawiły się na sprzętach przeznaczonych dla maluchów. 

 

Oceniając atrakcyjność oraz ryzyko sprzętów zamontowanych w takim kąciku dla najmłodszych spędźmy trochę czasu na placu zabaw poruszając się na kolanach, aby zobaczyć, że upadek z 1 metra może być dość groźny.

Nie zapomnijmy o zapewnieniu na placu cienia, w szczególności w tej części gdzie bawią się najmniejsze dzieci. Najtańszy cień zaoferują nam odpowiednio zasadzone drzewa.

Robinio

Pajęczyna

Daszek

Zjeżdżalnia

Podczas projektowania placów zabaw należy pamiętać, że służą one zarówno najmłodszym, jak i dorosłym. Dzieci traktują je jako miejsce do gier i zabaw, a rodzice jako skwer do spotkań sąsiedzkich. Dlatego warto pamiętać o ławkach do siedzenia, które powinny być tak umiejscowione, aby siedzący na nich rodzice mogli objąć wzrokiem maksymalnie duży obszar placu. Odpowiedni punkt obserwacyjny nabiera na szczególnym znaczeniu  jeśli w pobliżu znajduje się ruchliwa ulica. Siedziska te nie powinny stać zbyt blisko ogrodzenia, aby nie wykorzystywano ich do skakania z oparcia ławki na lub przez płot (należy zachować w tej sytuacji odległość 1 metra). Przed ławką natomiast powinno znajdować się twarde podłoże.

Śmietniki stanowią niezbędny element placów zabaw, ponieważ umożliwiają utrzymywanie na nim ładu i porządku. Unikajmy umieszczania koszy w odległości od 2 do 3 metrów od ławek oraz wejść, aby nie zostały wykorzystywane do zabawy. Dodatkowo śmietniki tuż przy ławkach lub wejściach mogą narażać użytkowników placu na ataki owadów. Kosze powinny być dobrze przytwierdzone do podłoża. Zalecane jest, aby posiadały one mechanizm umożliwiający ich opróżnianie wyłącznie przez osoby upoważnione przez administratora. Psie toalety nie powinny być umiejscawiane w pobliżu miejsc zabaw.

Ogrodzenie na placu zabaw ma za zadanie utrudnić wstęp zwierzętom i ochraniać małe dzieci przed niebezpieczeństwem. Jeśli psy lub ruch samochodowy/rowerowy w naszej okolicy nie stanowią problemu, to można się zastanowić czy płot faktycznie będzie niezbędny. Weźmy jednak pod uwagę, że ogrodzenie daje dzieciom poczucie, że znajdują na „swoim” terenie, gdzie nic im nie grozi, ponieważ są oddzielone od okolicy. 

Nie wszystkie typy ogrodzeń nadają się do zastosowania na placu zabaw, jeśli jednak stwierdzimy, że jest ono potrzebne – nie żałujmy na ten cel pieniędzy. Dostosujmy ogrodzenie do obszaru, na którym znajduje się plac. Jeśli miejsce rekreacji znajduje się na terenach wiejskich lub w lesie, to zastosowanie metalowego płotu może nie być najlepszym pomysłem. Co innego, kiedy plac zabaw umieszczony jest na osiedlu, gdzie należy liczyć się z wandalizmem. Bez względu na rodzaj ogrodzenia, jakie zastosujemy, nie powinno ono narażać dzieci na niebezpieczeństwa. Rekomendowane jest zastosowanie się do normy PN-EN 1176, która zawiera pomocne wskazówki na ten temat. Ogrodzenia powinny być postawione w zgodzie z obowiązującymi normami, prawem i lokalnymi zwyczajami, przy czym zalecana ich wysokość wynosi 1 metr. W trakcie projektowania placu zabaw należy podjąć dezycję o użyteczność również innego rodzaju ogrodzenia. W związku z tym należy rozważyć kilka kwestii: 

  1. sprawdźmy elastyczność elementów, z których wytworzone zostało ogrodzenie (sztywne sztachety mogą nie być odpowiednie w miejscach nachylonych, ponieważ z jednej strony mogą się niebezpieczne osuwać, a z drugiej zwiększają ryzyko potknięcia się przez  zbiegając z górki dzieci),
  2. oceńmy zabezpieczenie krawędzi ogrodzenia (czy są np. zaokrąglone i odpowiednio wykończone),
  3. ustalmy, czy nie ma możliwości uwięźnięcia dziecka w przestrzeniach lub otworach znajdujących się w ogrodzeniu,
  4. zwróćmy uwagę na występujące w ogrodzeniu ostre krawędzie lub chropowate elementy (nie powinno się używać drutu kolczastego lub ostro zakończonych prętów),
  5. sprawdźmy wytrzymałość materiałów na możliwy wandalizm, warunki pogodowe czy sposób, w jaki dzieci mogą korzystać z ogrodzenia,
  6. zapytajmy producentów o rodzaj substancji, jakiej użyli do wykończenia ogrodzenia, np.: impregnaty drewna lub środki służące galwanizacji metalu,
  7. oceńmy jakość materiałów (jako zasadę przyjmijmy, żeby wybierać ogrodzenia najlepszej jakości, w ten sposób ograniczymy konieczność częstych napraw i wysokich kosztów). Kiedy ogrodzenie zostanie już zamontowane, w trakcie jego konserwacji dbajmy o bezpieczeństwo użytkowników w sposób szczególny zwracając uwagę na:
  • zniszczenia, które mogą się pojawić wskutek nieodpowiedniego rozmiaru oczek w siatkach ogrodzeniowych lub niewłaściwego mocowania,
  • brak bezpiecznego wykończenia górnej części lub krawędzi płotu (może to być groźne w związku z tym, że dzieci wspinają się na ogrodzenia),
  • łatwo dostępnych dla dzieci gwoździ lub nit, które mogą się pojawić na skutek niszczenia przez wandali drewnianych sztachet,
  • to, czy przy usuwaniu ogrodzeń nie pozostały po rozbiórce elementy mocowania,
  • zachowanie odpowiedniej odległości pomiędzy filarkami, poręczami lub barierkami a innymi elementami ogrodzenia,
  • odpowiedni montaż ogrodzeń.

Nawet na najbardziej bezpiecznym placu zabaw może dojść do wypadku. Dlatego możliwe powinno być, aby pojazdy służb ratunkowych mogły swobodnie wjechać na jego teren (jak najbliżej miejsca wypadku). 

Bramka lub furtka o szerokości co najmniej 2,15 m powinna wystarczyć, aby ambulans nie miał kłopotów z wjazdem. 

  • Jeśli plac zabaw jest zwykle zamykany, konieczne jest umieszczenie w widocznym miejscu informacji, w jaki sposób może być otwarty oraz w jakim miejscu znajdują się klucze do bramy. 
  • Należy pamiętać także o podłożu, na którym karetka pogotowia mogłaby ewentualnie bezpiecznie zaparkować. 

Tam gdzie nie dotrze karetka wykorzystywane są nosze na kółkach. Zwróćmy uwagę, że bez pacjenta ważą one ok. 60 kg. Przewiezienie poszkodowanego z miejsca wypadku jest czasem znacznie utrudnione, zwłaszcza, kiedy podłoże placu zabaw jest grząskie, a pamiętajmy, że przy ratowaniu ludzkiego życia liczy się każda sekunda. Aby ułatwić transport pacjenta niezbędne może być wówczas wykonanie prowizorycznych ramp czy podjazdów. 

Ogrodzenie i związane z nim wejścia oraz bramki utrudniają także wstęp osobom chcącym wprowadzić na plac zabaw motocykle itp. Co należy wziąć pod uwagę przy umiejscowieniu bramek wejściowych? 

  • Wydeptane ścieżki, które pokierują dzieci do furtki na plac zabaw. 
  • Nie umieszczać wejść w pobliżu ruchliwej ulicy czy otwartej wody. 
  • Należy unikać umieszczania wejść na pagórku. 
  • Ważne jest, aby bramki nie kolidowały z urządzeniami do zabaw. Bardzo wiele wypadków zdarza się wówczas, kiedy huśtające się dziecko uderzy w otwierająca się bramkę wejściową. 

Bramki wejściowe – zasady

  1. Wejścia na plac zabaw powinny mieć co najmniej 1 metr szerokości, aby umożliwić swobodny wjazd osobom na wózkach inwalidzkich. 
  2. 2. O ile nie wiąże się to z niebezpieczeństwem, bramki wejściowe powinny otwierać się na zewnątrz (czyli wchodząc na plac dziecko powinno pociągnąć za klamkę i pchnąć, aby plac opuścić). Taka zasada wynika nie tylko z przepisów przeciwpożarowych (uciekając łatwiej jest bowiem pchnąć furtkę), lecz także z uwagi na fakt, że zwierzętom trudniej jest w ten sposób wejść na teren. 
  3. Jeśli zamontowany jest mechanizm samozamykający, to nie powinien on zamykać się szybciej, niż po pięciu sekundach, aby umożliwić wjazd osobom na wózkach inwalidzkich i nie uderzyć dziecka, które wchodzi na plac zabaw. 

Oczywiście mogą zostać zastosowane różne metody służące zamykaniu bram (od prostej sprężyny do bardziej wymyślnych), przy czym droższe urządzenia są później zwykle tańsze w eksploatacji. Wskazane jest, aby na placu zabaw były także szersze bramy serwisowe służące np. do wjazdu maszyn ogrodniczych lub innego sprzętu. Bramy te powinny być zamknięte, kiedy nie są używane. Innym z rodzajów wejść są kołowrotki lub podobne urządzenia. Przed ich zamontowaniem należy ocenić, czy umożliwią wjazd ekipy ratunkowej z noszami lub osobom na wózkach inwalidzkich. Jest to szczególnie istotne w sytuacji, kiedy jest to jedyne wejście na plac. 

Warto się zastanowić, czy nie umieścić ławek w pobliżu wejść na plac zabaw. Dzięki temu rodzice mogą łatwiej i szybciej przeciwdziałać, kiedy ktoś niepowołany chciałby wejść na plac zabaw, czy też reagować na zachowania dzieci, które nierozważnie wybiegałyby z placu. 

Przy bramach wejściowych nie powinno być miejsc, które narażają dzieci na zakleszczenie palców lub inne podobne niebezpieczeństwa. Oznacza to, że należy zachować minimalną przestrzeń 12 mm pomiędzy bramką (furtką) a filarkiem czy słupkiem i to po obu stronach bramki (wokół palika). Przez cały czas kiedy bramka się otwiera lub zamyka przestrzeń ta nie powinna się zmniejszać. Dopuszczalne jest zamontowanie specjalnej podkładki, która zatrzyma otwierające się drzwi. Zatrzymywacz taki powinien mieć grubość co najmniej 12 mm i powinien być umieszczony nie przy dolnej krawędzi drzwi, ale na wysokości co najmniej 700 mm powyżej nawierzchni, aby w czasie zabawy dzieci się o niego nie potknęły.

Pod bramką należy zapewnić wolną przestrzeń o szerokości od 60 mm do 110 mm, co ograniczy ryzyko urazów stóp. Podłoże w tym miejscu powinno być utwardzone, aby wolna przestrzeń nie ulegała zmianom w związku z tym, że wchodzące i wychodzące dzieci nierzadko wymiatają stopami sypką nawierzchnię. Utwardzenie podłoża zaleca się nie tylko pod furtką, lecz także w odległości co najmniej 1 metra z każdej strony bramki. 

Wszystkie krawędzie furtki powinny być zaokrąglone i nie powinno być na nich ostrych kantów, o które dzieci mogłyby się zranić. 

Jeśli w furtce zainstalowano klamkę lub zasuwę, dziecko powinno móc ją otworzyć z obu stron. Nie powinno się stosować haczyków dłuższych niż 25 mm a wszelkie zaczepy do haczyków i same haczyki muszą być wygładzone na końcach – pamiętajmy, że zwykle znajdują one na wysokości oczu małego dziecka. Jeśli bramka jest ciężka, wskazane jest, aby zastosować mechanizm, który uniemożliwi automatyczne zamykanie się (patrz: powyższe uwagi na temat czasu zamykania się bramki). 

Duże bramy wejściowe wymagają wytrzymałych zawiasów oraz dobrego posadowienia. Konieczne będzie także zastosowanie odpowiednio mocnych haczyków i innych elementów zabezpieczających. 

Jeśli stosowane są przeszkody dla psów w postaci np.: belek czy potykaczy – powinny być one odpowiednio zabezpieczone, ponieważ dzieci mogą je usuwać lub przenosić.

Zwróćmy uwagę, w jaki sposób dzieci poruszają się po placu zabaw. Czy wchodząc na plac zabaw będą musiały przejść przodem do huśtających się obok wejścia? Czy schodząc ze zjeżdżalni czy karuzeli nie natkną się na inne dzieci biegające w pobliżu? 

O co należy zadbać?

  1. Jeśli tylko jest to możliwe umieszczajmy huśtawki w takim ustawieniu wobec ogrodzenia, aby przejście za bujającymi się dziećmi było utrudnione. 
  2. Zjeżdżalnie nie powinny być ustawiane w kierunku południowym, chyba, że pada na nie cień. Metalowe elementy mogą się bowiem nagrzewać i w środku dnia poparzyć bawiących się. 
  3. Karuzele i inne urządzenia wirujące wymagają co najmniej dwumetrowej pustej przestrzeni wokół. 
  4. W przypadku dużych urządzeń, które jednocześnie i kręcą się, i kołyszą konieczne może być zainstalowanie barierek wokół takiego sprzętu, aby małe dzieci nie znalazły się w obszarze zagrożenia.

Akty wandalizmu, mające miejsce na placach zabaw, zdarzają się najczęściej, kiedy w pobliżu nie ma miejsca, gdzie mogłyby bawić się nastolatki. 

Weźmy to pod uwagę przy planowaniu przestrzeni w sąsiedztwie placu i zastanówmy się nad miejscem spotkań dla młodzieży. 

Być może wystarczyłoby odpowiednio oddalone oraz oddzielone od reszty placu miejsce z kilkoma ławkami czy prosta wiata. Dzięki takim rozwiązaniom ograniczona zostałaby pokusa korzystania i dewastacji urządzeń przeznaczonych dla najmłodszych. Przypadków agresji wobec dzieci na placu zabaw, a także bójek nie da się wyeliminować. Być może umieszczenie na placu kilku furtek wejściowych umożliwiłoby przynajmniej łatwiejszą ucieczkę przed zagrożeniem. Problemem może być także graffiti. Obraźliwe treści należy bezzwłocznie usuwać! Natomiast te niegroźne, w szczególności o artystycznym charakterze, można zachować zapobiegając tym samym dalszym zniszczeniom.

Wachlarz urządzeń, jakie można umieścić na placu zabaw, jest bardzo szerok. Przy projektowaniu placu zabaw należy przejrzeć wszystkie dostępne katalogi od różnych dostawców. Rozważmy:

  • czy kupić cały sprzęt od jednego przedsiębiorcy, który dostarczy nam wyposażenie wytwarzane przez wielu producentów, 
  • czy lepiej samodzielnie stworzyć najlepszy zestaw urządzeń pochodzących od jednego dostawcy. 

Które urządzenia są lepsze – drewniane czy metalowe

Wszystko zależy od terenu, na którym urządzamy miejsce zabaw. Na obszarach, które są szczególnie narażone na wandalizm wskazane jest umieszczanie metalowych. 

Czy całe wyposażenie na placu zabaw powinno być konwencjonalne

Planując miejsce rekreacji pamiętajmy, że do zabawy dzieci użyją także drzew i krzewów znajdujących się w okolicy. Starajmy się zapewnić sprzęt, który będzie jak najbardziej różnorodny i który w maksymalny sposób umożliwi realizację dziecięcej potrzeby zabawy. 

Ważną częścią zabawy jest wyobraźnia, więc przemyślany dobór wyposażenia na placu zabaw może pobudzać dzieci do przeróżnych zabaw. Wybierając urządzenia na plac zabaw pamiętajmy o tym, że dzieci rosną. Za dziesięć lat potrzeby użytkowników będą inne. Mieszkając na tym samym podwórku i będąc członkiem lokalnej społeczności wskazane jest, aby te zagadnienia omawiać i decydować o rozwoju miejsca zabaw biorąc pod uwagę potrzeby starszych i młodszych dzieci a także mieszkańców okolicy.

Główną przyczyną urazów na placach zabaw jest upadek na nawierzchnię. Dlatego niezwykle istotne jest zapewnienie bawiącym się odpowiednio bezpiecznego podłoża.

  • Obowiązujące normy wymagają, aby odpowiednia nawierzchnia znajdowała się pod urządzeniami wysokimi, tj. takimi na których dzieci mogą się bawić na wysokości powyżej 600 mm
  • Podobna zasada dotyczy obszaru wokół urządzeń takich jak huśtawki, karuzele i zjeżdżalnie. W tym przypadku jest to niezależne od wysokości tego sprzętu. 

Należy mieć świadomość, że nawet najbardziej jakościowa nawierzchnia nie uchroni dzieci przed wszystkimi urazami głowy, ale na pewno w znacznym stopniu ograniczy ryzyko dla zdrowia i życia użytkowników.

Przypominamy, że norma wskazuje, że dobrze utrzymana nawierzchnia trawiasta albo ziemna są dopuszczalne w sytuacji upadku z wysokości do 1 metra. W sytuacji, gdy nie jesteśmy pewni czy dana nawierzchnia zapewni właściwą amortyzację należy przeprowadzić jej badanie zgodnie z wytycznymi normy PN-EN 1177. Dotyczy to przeważnie podłoża syntetycznego, które może być nieodpowiednio wykonane. 

Wyróżnić można kilka rodzajów nawierzchni:

  1. Sypka – może się składać z takich materiałów jak kora, wióry drzewne, rozdrobnione mechanicznie drewno, piasek, żwir lub rozdrobniona guma. Tego rodzaju nawierzchnia powinna być odpowiednio gruba, tj.  sięgać na głębokość do 300 mm pod urządzeniem.
  • Nie należy jej stosować pod sprzętem, który powinien być dobrze posadowiony (karuzele). 
  • Jest natomiast odpowiednia pod urządzeniami składającymi się z elementów poziomych, jak np. wyciągi.
  1. Gumowa – można ją stosować w formie „kafelków” lub większych fragmentów wykonywanych na miejscu z drobnych części gumy spojonych żywicą. Dostawcy tego rodzaju nawierzchni powinni przedstawić certyfikaty wskazujące do jakiej wysokości upadku spełnione jest kryterium HIC (Kryterium Urazu Głowy) określone w normie PN-EN 1177. Warto dodać, że gumowe nawierzchnie są dostępne w różnych kolorach i wzorach graficznych, co można wziąć pod uwagę planując plac zabaw.
  2. Kratki gumowe – zwykle to sieć gumowa, która nie cechuje się znaczną absorpcją uderzeń. Jednak jeśli zostanie zamontowana w prawidłowy sposób, to spełni kryteria normy PN-EN 1177 i zapewni bezpieczny upadek z wysokości nawet 3 metrów. Ponieważ trawa rośnie w przestrzeniach pomiędzy gumowymi oczkami sieci, tego rodzaju nawierzchnia jest szczególnie wskazana na terenach pozamiejskich.
  3. Powierzchnie dywanowe – to syntetyczne nawierzchnie rozwijane zapewniające bezpieczny upadek z wysokości. Dostawca takiego typu nawierzchni powinien dostarczyć odpowiedni certyfikat, podobnie jak w przypadku nawierzchni gumowych

Strefa bezpieczeństwa

Obszar, na którym powinna znajdować się nawierzchnia zależy od wysokości potencjalnego upadku, czyli w praktyce od wysokości, na której mogą bawić się dzieci. Im urządzenie jest wyższe, tym ważniejsze staje się zapewnienie bezpiecznego upadku. 

W przypadku sprzętu o wysokości do 1,5 m strefa powinna wynosić 1,5 m. Dla huśtawek i niektórych urządzeń kołyszących taka bezpieczna nawierzchnia powinna rozciągać się w promieniu ok. 1,5 m wokół, przy czym mierzyć ją należy od miejsca, w którym sprzęt jest najbardziej wychylony w czasie zabawy. Strefa bezpieczeństwa dla karuzeli powinna wynosić 2 m od krawędzi urządzenia. 

Dla urządzeń, gdzie wysokość upadku jest wyższa niż 1,5 metra, aby obliczyć strefa bezpieczeństwa należy zastosować następującą formułę: 

Strefa bezpieczeństwa = (maksymalna wysokość upadku – 1,5 m) x 0.667 + 1,5 m 

W przypadku huśtawek składających się z podpartej pośrodku deski i dwóch siedzisk oraz bujaków bezpieczna nawierzchnia powinna być zachowana na odległość co najmniej jednego metra od urządzenia w sytuacji, kiedy jest ono najbardziej wychylone. 

Dla huśtawek podwieszanych wymagana jest inna kalkulacja: 

  1. Zmierz odległość od górnej poprzeczki, na której jest zawieszona huśtawka do miejsca, na którym siedzi dziecko w czasie zabawy. 
  2. Pomnóż tak uzyskany wynik przez 0,867, następnie dodaj 1,75 m (jeśli pod huśtawką znajduje się nawierzchnia równomiernie pochłaniająca uderzenia – zwykle syntetyczna) albo 2,25 m (jeśli pod huśtawką jest nawierzchnia sypka). 

Bezpieczna nawierzchnia powinna być zastosowana na obszarze, który wyszedł z wyliczenia. Licząc z przodu i z tyłu huśtawki i co najmniej 875 mm po obu stronach mierząc od środkowego punktu siedziska huśtawki. Zatem, jeśli huśtawka mierzy od siedziska do górnej poprzeczki 1,8 m kalkulacja wygląda następująco: 

Dla nawierzchni syntetycznych 1,8 m x 0,867 = 1,561 m 1,561 m + 1,75 m = 3,31 m 

Odległość 3,31 m należy zastosować w przód i w tył huśtawki mierząc od środka siedziska znajdującego się w stanie spoczynku. 

Dla nawierzchni sypkich 1,8 m x 0,867 = 1,561 m 1,561 m + 2,25 m = 3,81 m 

W tym przypadku odległość będzie o pół metra dłuższa, niż w przypadku zastosowania nawierzchni syntetycznej.

Wykorzystanie krajobrazu oraz zasadzenie atrakcyjnej roślinności sprawi, że zabawa stanie się jeszcze większą frajdą. Pamiętajmy przy tej okazji o zasadzeniu drzew, które zapewnią cień małym dzieciom. Takie drzewa podniosą także walory wizualne placu. 

Wysoka trawa i polne kwiaty

Jeśli plac zabaw znajduje się na terenach pozamiejskich, zastanówmy się, czy nie należałoby pozwolić, aby porastała go wysoka trawa czy polne kwiaty. Można by wytyczyć na nim ścieżki, a kiedy zaczęłyby zarastać, możliwe stałoby się wytyczenie ich gdzie indziej, w miejscach, które wydepczą dzieci. Zabawa z dzikimi kwiatami oswaja dzieci z naturą i daje im wiele radości – nie zapominajmy o tym. 

Naturalne wzniesienia

Skorzystanie z naturalnych wzniesień to kolejna wartość dodana placu zabaw. Oczywiście pagórki nie powinny być zbyt strome, jeżeli bawią się tam małe dzieci, które jeszcze nie do końca kontrolują swoje ruchy. Zaleca się, aby maksymalne nachylenie wynosiło 30° Ulokowanie prostej lub skręconej zjeżdżalni na pagórku eliminuje konieczność zapewnienia drogiej nawierzchni absorbującej upadki z wysokości. W takim wypadku należy pamiętać, że roślinność nie powinna utrudniać widoczności, aby możliwe było sprawdzanie, co dzieje się z dziećmi korzystającymi z takiej zjeżdżalni. Ogrodnicy i sprzedawcy kwiatów zawsze posłużą nam informacją na temat jakości gleby w miejscu, gdzie organizujemy plac zabaw. Pomoże nam to w doborze odpowiedniej roślinności. Unikajmy roślin, które są:

  • trujące,
  • mają ostre kolce lub liście, 
  • niejadalne, choć atrakcyjne dla dzieci owoce
  • takich, które narażają na reakcje alergiczne.
Dostawcy urządzeń na Plac Zabaw

Zamówienie

Wskazane jest, aby w zamówieniu, określić, że zakupiony i zainstalowany na naszym placu zabaw sprzęt powinien być zgodny z normą PN-EN 1176, a nawierzchnia – z normą PN-EN 1177.

Montaż

W przypadku nowych placów zabaw bardzo wiele problemów może wiązać się z zainstalowaniem urządzeń. Pamiętajmy, że dostawca (osoba, z którą podpisaliśmy umowę) jest odpowiedzialny za całość zamówienia, nawet, jeśli realizacja któregoś z zadań została zlecona podwykonawcom. Dokumenty, które powinien przedstawić dostawca Realizując nasze zamówienie dostawca urządzeń na plac zabaw powinien przekazać nam:

■ informację identyfikującą producenta (importera),

■ dokumentację techniczną, w której wskazane będzie w jaki sposób sprzęt lub nawierzchnia zostały wyprodukowane (powinna być tam na pewno zawarta informacja o konstrukcji urządzenia, jego wymiarach, użytych materiałach, farbach i lakierach i listą zalecanych części zamiennych),

■ instrukcję zawierającą informację o zalecanym sposobie montażu. Sprawdźmy szczególnie to, co jest napisane małym drukiem, aby upewnić się czy wszystko jest zgodne ze złożonym zamówieniem,

■ instrukcję obsługi, włącznie z danymi na temat bezpiecznych odległości pomiędzy urządzeniami (najlepiej w formie graficznej), zasadach kontroli i konserwacji,

■ certyfikaty, badania i inne dokumenty potwierdzające zgodność sprzętu z normami PN-EN 1176 lub PN-EN 1177 (jako minimum powinniśmy uzyskać pisemne potwierdzenie kompletności wykonania prac objętych zamówieniem). W odniesieniu do tego ostatniego zagadnienia należy zaznaczyć, że najczęściej stosowanym dokumentem jest certyfikat wystawiony przez akredytowaną jednostkę. Innym dokumentem może być deklaracja zgodności producenta lub dostawcy, bądź raport kontrolny przeprowadzony przez producenta lub instytucję zewnętrzną (akredytowane laboratorium). Dzięki działaniu międzynarodowego systemu akredytacji jednostek certyfikujących powinno uznawać się certyfikaty wydawane przez instytucje zagraniczne. Należy jednak wymagać, aby dostawca sprzętu przedstawił zarówno oryginalną wersję certyfikatu, jak i jego tłumaczenie na język narodowy.

Inspekcja po zamontowaniu urządzeń

Praktyka wskazuje, że posiadanie certyfikatów nie gwarantuje, że urządzenie będzie faktycznie zgodne z normami. Stąd też przed oddaniem placu zabaw do użytku należy poddać sprzęt kontroli. Najlepiej, jeśli przeprowadzi ją specjalista lub akredytowana jednostka inspekcyjna. Wyniki kontroli nie będą wyłącznie potwierdzeniem czy wszystko wykonane zostało zgodnie z normą, ale dodatkowo posłużą do weryfikacji jakości wykonania sprzętu oraz montażu. Sprawozdanie z tej inspekcji powinno być dowodem, że dostawca zastosował się do wszystkich istniejących w tym zakresie przepisów oraz wymogów technicznych, aby plac zabaw był bezpieczny. Inspekcja ta także powinna – jeśli jest to wymagane – sprawdzić nawierzchnię pod kątem zgodności z normą PN-EN 1177 i jej właściwości amortyzacyjnych.

KONTROLE ORAZ UTRZYMANIE PLACÓW ZABAW

Uwagi ogólne

Odpowiednie rozplanowanie oraz wyboru właściwego wyposażenia nie wystarczą, aby zapewnić bezpieczeństwo dzieci na placach zabaw. Niezbędny jest też stały nadzór nad miejscem zabaw i zapewnienie regularnych kontroli oraz utrzymanie najwyższych standardów bezpieczeństwa. Norma PN-EN 1176-7 zaleca, aby prowadzić trzy rodzaje kontroli placów zabaw. Wykonując je administratorzy realizują swoje podstawowe obowiązki wobec użytkowników. Inspekcje powinny obejmować cały plac, włącznie ze ścieżkami, ogrodzeniami, siedzeniami, wejściami a nie tylko zamontowane na nim urządzenia.

Trzy rodzaje kontroli

Wskazane w normie rodzaje inspekcji wykonywanej na placu zabaw to: regularna kontrola przez oględziny (kontrola rutynowa). W jej trakcie sprawdza się ogólny stan urządzeń, w szczególności uszkodzenia wynikające z aktów wandalizmu. Kontrola tego rodzaju może być przeprowadzona przez administratora terenu lub osoby przez niego wskazane. Inspekcja ta powinna zostać następnie udokumentowana np. w książce placu zabaw czy innym dokumencie pisemnym. Wskazane jest, aby dostawca wyposażenia przedstawił listę kluczowych kryteriów (checklist), które należy sprawdzać w czasie takiej kontroli. Terminy inspekcji można uzależnić od częstotliwości, z jaką dzieci korzystają z placu zabaw, pory roku i ryzyka wandalizmu. Bez względu jednak na to, przeprowadzona raz na tydzień kontrola to absolutne minimum.

Kontrola funkcjonalna

W czasie tej kontroli bardziej drobiazgowo sprawdza się urządzenia, w szczególności pod kątem zużycia sprzętu. Tego rodzaju kontroli może dokonać administrator terenu albo osoba przez niego wyznaczona. Jej ustalenia również należy odnotować w dokumentacji związanej z utrzymaniem placu. Kontrolę powinno się prowadzać średnio co 1-3 miesiące.

Coroczna kontrola podstawowa

Ta kontrola powinna być przeprowadzona z udziałem specjalistów, niezależnych od właściciela czy administratora terenu. W jej trakcie powinno być sprawdzone zużycie urządzeń, stan fundamentów, nawierzchni a także bezpieczeństwo sprzętów (z uwagi na wykonane wcześniej naprawy). Pamiętajmy, że instytucje wykonujące takie kontrole powinny być sprawdzone przez administratorów, a także być ubezpieczone od odpowiedzialności cywilnej.

Wiedza i szkolenia

Wszystkie osoby wykonujące kontrole lub naprawy na placu zabaw powinny posiadać niezbędną wiedzę oraz doświadczenie. Wskazane jest, aby ci, którzy prowadzą regularne kontrole przez oględziny posiadali, choćby podstawowe, przeszkolenie w tym zakresie. Szkolenia w tym zakresie prowadzą przedsiębiorcy, organizacje pozarządowe oraz odpowiedzialne instytucje. Administratorzy, zarządzający jednym placem zabaw, mogą poprosić o takie przeszkolenie w ramach corocznej kontroli podstawowej.

NORMY DOTYCZĄCE PLACÓW ZABAW

Wprowadzenie

Europejskie normy dotyczące placów zabaw to: EN 1176 oraz EN 1177 (ich polskie wersje są oznaczone jako: PN-EN 1176 i PN-EN 1177) zostały po raz pierwszy ogłoszone w 1998 r. i w znacznym stopniu opierały się na brytyjskiej normie BS 5696 oraz niemieckiej DIN 7926. Norma PN-EN 1176 składa się z dziewięciu części, pierwsza dotyczy ogólnych wymagań bezpieczeństwa i metod badań i odnosi się do wszystkich placów zabaw i wszystkich urządzeń, które na nim się znajdują a także innego sprzętu, który nie jest przeznaczony do zabawy. Zakresem nie są jednak objęte przygodowe place zabaw, które służą do celów dydaktycznych. Norma PN-EN 1176 składa się z następujących części:

■ PN-EN 1176-1: 2008 Wyposażenie placów zabaw – Ogólne wymagania bezpieczeństwa i metody badań,

■ PN-EN 1176-2: 2008 Wyposażenie placów zabaw – Dodatkowe wymagania bezpieczeństwa i metody badań huśtawek,

■ PN-EN 1176-3: 2008 Wyposażenie placów zabaw – Dodatkowe wymagania bezpieczeństwa i metody badań zjeżdżalni,

■ PN-EN 1176-4: 2008 Wyposażenie placów zabaw – Dodatkowe wymagania bezpieczeństwa i metody badań kolejek linowych,

■ PN-EN 1176-5: 2008 Wyposażenie placów zabaw – Dodatkowe wymagania bezpieczeństwa i metody badań karuzeli,

■ PN-EN 1176-6: 2008 Wyposażenie placów zabaw – Dodatkowe wymagania bezpieczeństwa i metody badań urządzeń kołyszących,

■ PN-EN 1176-7: 2008 Wyposażenie placów zabaw i nawierzchnie – Wytyczne instalowania, sprawdzania, konserwacji i eksploatacji,

■ PN-EN 1176-10: 2008 Wyposażenie placów zabaw i nawierzchnie – Całkowicie obudowany sprzęt do zabaw,

■ PN-EN 1176-11: 2008 Wyposażenie placów zabaw i nawierzchnie – Dodatkowe wymagania bezpieczeństwa i metody badań przestrzennych konstrukcji sieciowych. Norma dotycząca nawierzchni to:

■ PN-EN 1177: 2008 Nawierzchnie placów zabaw amortyzujące upadki. Wymagania bezpieczeństwa i metody badań. Dla administratorów i właścicieli placów zabaw szczególnie pomocna będzie część 7 normy PN-EN 1176, która zawiera wytyczne dla systemu zarządzania stosowanego na placu zabaw. Kompleksowe podejście do zagadnienia rekreacji dzieci i młodzieży wymagałoby także przejrzenie nie tylko powyższych norm, ale również:

■ PN-EN 14960: 2008 Nadmuchiwany sprzęt do zabawy – wymagania bezpieczeństwa i metody badań,

■ PN-EN 14974: 2007 Urządzenia dla użytkowników sprzętu rolkowego – wymagania bezpieczeństwa i metody badań. Ostatnia z norm dotyczy popularnych skateparków, które organizuje się w pobliżu placów zabaw, a które mogą znacząco poprawić atrakcyjność terenu rekreacyjnego.

Uwarunkowania prawne

W wielu państwach (również w Polsce) spełnienie wymogów normy jest dobrowolne i nie jest obowiązkiem prawnym. Tym niemniej, jeśli produkt jest wytworzony zgodnie z normą domniemywa się na podstawie obowiązujących przepisów, że jest on bezpieczny. Należy jednak pamiętać o pewnych ograniczeniach wynikających z norm. Zwykła zgodność urządzeń z wymogami określonymi w normie nie oznacza automatycznie, że plac zabaw jest bezpieczny. Może się bowiem zdarzyć, że mimo spełniania wymagań wskazanych w normie urządzenie nie jest bezpieczne. Warto dodać, że z istniejących norm należy korzystać rozważnie, stąd też konieczne jest prowadzenie corocznych kontroli podstawowych przez kompetentne osoby, które mogą służyć poradą w zakresie m.in. zmieniających się wymogów norm, które – podobnie jak i inne przepisy – są przedmiotem ciągłych poprawek. Z kwestią zmian norm wiąże się także zagadnienie obowiązywania starych ich wersji. Urządzenia, które zostały wytworzone przed wejściem w życie norm mogą nie spełniać kryteriów w nich określonych, choć były zgodne z poprzednio obowiązującymi normami. Nagle zatem sprzęt, który był w pełni zgodny staje się niezgodny i – co za tym idzie – uznany za niebezpieczny następnego dnia po wejściu w życie nowych norm. W takiej sytuacji stare urządzenia powinny być sprawdzone przez kompetentnego inspektora, który wskaże rozbieżności, przeprowadzi analizę ryzyka i określi, jakie działania powinny być podjęte: czy konieczna będzie wymiana urządzenia czy też wystarczą drobne modyfikacje. Nowy sprzęt powinien spełniać wymogi normy PN-EN 1176. Wyposażenie oraz nawierzchnia placów zabaw nie powinny być, co do zasady, oznakowane CE (wyjątkiem są zabawki, służące do postawienia w przydomowym ogródku ale nie na publicznie dostępnym placu). Mogą oczywiście być oznakowane dobrowolnymi znakami: polskim „B”, brytyjskim BSI Kitemark, niemieckimi TüV czy GS. Treść normy europejskiej 1176 jest przedmiotem ciągłej interpretacji. W sytuacji niezrozumienia treści normy pomoc można uzyskać w Polskim Komitecie Normalizacyjnym lub – jeśli to konieczne – w Europejskim Komitecie Normalizacyjnym. Należy wziąć pod uwagę, że wyjaśnianie wątpliwości może być czasochłonne.

Zasady bezpieczeństwa oraz normy

Wprowadzenie do pierwszej części PN-EN 1176 zakłada, że celem normy nie jest wartościowanie zabawy. W ten sposób bierze się po uwagę, że ryzyko jest jednym z elementów zabawy, przy czym nie może być to ryzyko grożące użytkownikom poważnymi urazami. Norma określa zatem wymagania chroniące dzieci przed zagrożeniami, których nie są one w stanie przewidzieć używając znajdującego się na placu zabaw sprzętu w sposób zgodny z przeznaczeniem lub w sposób możliwy do przewidzenia. Istotnym założeniem jest to, że normy służą administratorom placów zabaw przede wszystkim jako narzędzia dla określenia sposobu, w jakim dzieci będą mogły się bezpiecznie bawić. Nie powinno się ich stosować w charakterze listy zakazów, czego dzieciom nie wolno. Jednocześnie samo zastosowanie się do wymagań normy nie powinno zwalniać zarządcy z ciągłej dbałości o bezpieczeństwo placu zabaw i minimalizowania ryzyka związanego z jego użytkowaniem. Aby ochronić dzieci przed niebezpieczeństwami należy stosować normy w sposób odpowiedzialny i z uwzględnieniem różnego rodzaju ryzyka stwarzanego przez urządzenia tam umieszczone; ryzyka które pojawi się na placu zabaw ale, które nie jest wprost regulowane i opisane przez normę.

Powyżej przedstawiono fragmenty publikacji „Bezpieczny plac zabaw poradnik dla administratorów i właścicieli” wydanej w 2008 roku przez Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów. całość można pobrać klikając na link.

handshake

Sprzedaż i montaż urządzeń​

Firma Mar Szczecin oferuje place zabawach dla dzieci w wieku od 3 do 14 lat oraz urządzenia ruchowe dla osób dorosłych.

protected

Place zabaw spełniające wymogi prawne

Nasze urządzenie posiadają odpowiednie atesty, dzięki czemu są bezpieczne zarówno dla najmłodszych, jak i dla starszych osób.

car repair

Pobudzające wyobraźnie konstrukcje

Atrakcyjne wizualnie i wytrzymałe urządzenia spełnią oczekiwania nawet najbardziej wymagających użytkowników.

MAR Szczecin – Bezpieczne Place Zabaw

Copyright © Producent placów zabaw

Projekt i realizacja: Polska Agencja Interaktywna